همه چیز در مورد طریقه ی کاشت گیاه دارویی رزماری و خواص آن

گیاه دارویی رزماری

گیاه رزماری یک گیاه بوته‌ای همیشه‌سبز با گل‌های آبی است. این گیاه معطر و با طعم شیرین و رزینی متمایز می‌شود. رزماری برای یک باغ سنگی یا بالای دیوار خشک ایده آل است. این گیاه اغلب به عنوان چاشنی مرغ، بره، تاس کباب و سوپ استفاده می‌شود. گیاه رزماری با اسم علمی Rosmarinus officinalis یک گیاه چندساله در منطقه سختی USDA 8 است و می‌توان آن را در باغچه کاشت. طول این گیاه می‌تواند به 4 فوت برسد و برحسب واریته های متفاوت، گسترش پیدا کند.
 
نام گیاه رزماری از واژه‌ی لاتین "ros marinus"، به معنی "شبنم دریا" گرفته شده است. این گیاه دارویی باستانی شناخته شده است. بوته معطر گیاه رزماری تا 1 متر بالا می‌رود. برگ‌های سخت و باریک سوزن مانند با کرک‌های سفید این گیاه، بسیار مشخص هستند. هنگامی که برگ‌های گیاه مالش داده می‌شوند، بوی خوشی از روغن اسانس آن متصاعد می‌شود. غده‌هایی روی سطح برگ قرار دارد که از آن‌ها روغن‌های ضروری آزاد می‌شوند. 

کاشت

•    بذر یا قلمه گیاه رزماری را در داخل ساختمان 8 تا 10 هفته قبل از آخرین یخبندان بهار بکارید. 
•    بذر و قلمه‌ها را در خاک با زهکشی مناسب بکارید. برای رشد بهتر، دمای خاک باید حدود 70 درجه فارنهایت باشد.
•    مطمئن شوید که گیاه فضای کافی برای رشد دارد. رزماری به ارتفاع حدود 4 فوت می‌رسد و به عرض حدود 4 فوت نیز گسترش می‌یابد.
•    در باغ، گیاهان نزدیک رزماری می‌توانند لوبیا، کلم، هویج و مریم‌گلی باشند. 
برای دیدن صفحه بذر گیاهان دارویی کلیک  کنید

ترکیبات دارویی

برگ گیاه رزماری حاوی روغن اسانس (روغن رزماری) معطر تشکیل شده از 1.8-سینئول، کافور، پینن و سایر مونوترپن ها به همراه ترپنفنولیک های تلخ و لامیاس تانین ها (عمدتاً رزماریک اسید) است.

کیفیت دارویی

کیفیت داروهای زیر در داروسازی اروپا مشخص شده است:
     برگ رزماری (Rosmarini folium)
     روغن رزماری (Rosmarini aetheroleum)

برگ‌های گیاه رزماری

مصرف داخلی برای سوء هاضمه؛ کاربرد خارجی درمان حمایتی برای بیماری‌های روماتیسمی، مشکلات گردش خون، بهبود عملکرد کبد و کیسه صفرا؛ همچنین آنتی‌سپتیک خفیف برای بهبود زخم (ESCOP)است. HMPC برگ‌های رزماری و روغن رزماری را به عنوان یک داروی گیاهی سنتی دسته‌بندی کرده است.
برگ گیاه رزماری به عنوان جزئی از چای‌های قلبی و عروقی
روغن گیاه رزماری در پماد، کرم، روغن‌های حمام (پماد رماتیسمی، پماد قلب، حمام روماتیسمی، حمام قلبی عروقی)
 

دوز مصرفی

تزریق چای: متوسط روزانه 4-6 گرم برگ گیاه رزماری، روغن رزماری: در 6 تا 10 درصد آماده‌سازی شده به عنوان پماد یا لوسیون 2 بار در روز استفاده می‌شود.
افزودنی حمام: 2 بار در هفته به صورت یک حمام کامل. بیش از 2 فنجان آب جوش را روی برگ‌های رزماری که ریز خردشده‌اند بریزید و به مدت 15 دقیقه بگذارید استراحت کند و سپس آن را صاف کنید. به صورت یک افزودنی حمام استفاده کنید، 50 گرم برگ رزماری را با 1 لیتر آب مخلوط کنید و مدت کوتاهی بجوشانید. بعد از 15 تا 30 دقیقه آن را از صافی عبور دهید و عصاره مایع را به آب حمام اضافه کنید.

توصیه

اگر علائم صفراوی (بیماری سنگی صفراوی، انسداد مجاری صفراوی، مثانه و غیره) و اختلال کبدی دارید، مصرف برگ‌های رزماری و روغن رزماری را تحت نظارت پزشکی استفاده کنید. اگر زخم‌های باز و ضایعات پوستی، تب، عفونت‌های شدید، بیماری‌های شدید عروقی و نارسایی قلبی دارید، باید از حمام کامل با برگ‌های رزماری و روغن رزماری خودداری کنید. گیاه رزماری را به صورت خارجی و مستقیم به غشای مخاطی یا پوست‌کنده شده و آسیب دیده نمالید و هرگز آن‌ها در اطراف چشم استفاده نکنید. در مورد ایمنی استفاده از برگ‌های رزماری در دوران بارداری و شیردهی و همچنین استفاده از آن در کودکان زیر 12 سال، مطالعاتی صورت نگرفته است.

نگهداری از گیاه رزماری

•  پس از اینکه گیاه رزماری گل داد، سرشاخه زنی و هرس را فراموش نکنید.
• برای تازه نگه داشتن رزماری در زمستان، گیاه را در داخل گلدان نگهداری کنید. مطمئن شوید که در نور روشن و درجه حرارت سرد قرار گیرد.
•   به طور مرتب هرس کنید تا گیاه دراز و باریک نشود.
•  در طول فصل رشد گیاهان را به طور مساوی آبیاری کنید.
•  قلمه یا پیوند را برای فصل بعدی حتماً انجام دهید.

آفات / بیماری‌ها

•  بادزدگی هوایی
• لکه برگی باکتریایی
• چندین نوع پوسیدگی ریشه

برداشت / ذخیره‌سازی

•  ساقه را هرس کنید تا تازه بماند.
• در طول زمستان، گیاهان رزماری را در داخل خانه نگهداری کنید. 
• برداشت ساقه‌های جوان و دارای تازه‌ترین طعم.
•  در هر زمان یک‌سوم از گیاه رزماری را برداشت کنید، به این ترتیب به گیاه اجازه می‌دهید قبل از مصرف بیشتر جایگزین شود.
•  شما می‌توانید برگ آن را نیز خشک کنید و در یک ظرف دارای هوادهی ذخیره کنید.

قلمه زدن 

1. شاخه‌های جدید را از گیاه مادر انتخاب کنید: ساقه‌های سالم در حال رشد را انتخاب کنید. شاخه‌های جوان، شاخه‌های سبز انعطاف‌پذیر هستند. از ساقه‌های قهوه‌ای قدیمی و ساقه‌های چوبی استفاده نکنید.
2. قلمه‌ها را بگیرید: از قیچی تیز استفاده کنید و ساقه گیاه رزماری را در حدود 5 تا 6 اینچ از نوک در حال رشد و تازه بگیرید. در صورتی که بخواهید مقداری از ریشه‌های گیاهی از بین بروند، مقدار زیادی از ساقه‌های اضافی را ببرید.
3. نوار برگ‌های پایین: انگشتان دست خود را در اطراف ساقه ماساژ دهید و به‌آرامی از 2 سانتیمتر پایین ساقه گیاه رزماری برش داده شده سوزن را فرو کنید. 
4. قلمه‌ها را در آب قرار دهید: چوب را در یک کاسه آب بگذارید و شیشه را در جای گرم قرار دهید تا از نور مستقیم خورشید دور بماند. آب را هر چند روز، با آبی که با دمای اتاق مطابقت دارد چند بار تغییر دهید. آب تازه اکسیژن محلول در آب دارد و از پوسیدگی قلمه‌ها جلوگیری می‌کند.
قلمه‌های ساقه گیاه رزماری به مدت چند هفته بسته به درجه حرارت ریشه رشد می‌کنند. در دماهای سردتر بیشتر طول می‌کشد. بعد از 4 تا 8 هفته، اگر قلمه‌های رزماری سالم باشند، باید مشخص شود. قلمه‌هایی که از بین رفته‌اند، سوزن‌های قهوه‌ای و ریخته شده خواهند داشت. اگر قلمه گیاه رزماری شما هنوز سالم است، زمان بیشتری به آن بدهید.
5. هنگامی که ریشه‌ها رشد می‌کنند، قلمه‌های ساقه داخل گلدان قرار دهید: از مخلوط خاک خشک شنی استفاده کنید که زهکشی خوبی دارد. مقادیر مساوی از خاک و شن و ماسه را با هم مخلوط کنید. یا از خاک گلدان کاکتوس استفاده کنید.
برای هر قلمه رزماری، یک گلدان 4 اینچی را با خاک خردل پر کنید. از یک مداد برای سوراخ 3 تا 4 اینچ خاک به داخل استفاده کنید. برای جلوگیری از آسیب رسیدن به ریشه، قلمه را در سوراخ قرار دهید. خاک را به آرامی روی ریشه بریزید و کاملاً آب دهید.
گیاه رزماری جوان را در نور غیرمستقیم یا در نور خورشید فیلتر شده قرار دهید تا ریشه‌ها ایجاد شود و سپس به جایی با نور مستقیم حرکت دهید، که حداقل 6 تا 8 ساعت در روز نور داشته باشد. خاک گلدان را تا زمانی که رشد جدید را مشاهده کنید، نگهدارید.
اجازه دهید که گیاهان جدید قبل از برداشت، رشد کنند. هنگامی که گیاه به 6 اینچ رسید، برداشت را با بریدن ساقه تا حد مورد نیاز انجام دهید. رشد جدید ادامه خواهد یافت و ساقه تشکیل می‌شود. گیاه رزماری به آرامی رشد می‌کند، بنابراین بیش از 1/3 گیاه را در یک‌زمان برداشت نکنید.

منبع

http://www.koop-phyto.org/en/medicinal-plants/rosemary.php
https://www.almanac.com/plant/rosemary
https://growagoodlife.com/propagate-rosemary-plant-from-stem-cuttings/