مبارزه با علفهای هرز به صورت بیولوژیک و شیمیایی

از زمان های دور علفهای هرز به عنوان رقیب گیاهان زراعی به شمار میرفت که این علفها به کاهش میزان تولید و کیفیت تولید کمک میکردند.
در تعریف علف هرز ابتدا باید بگوییم که به هرگونه گیاهی که در زمین بروید و جزو گیاهان کاشته شده و مورد نظر نباشد علف هرز میگوییم. بعضی از علف های هرز ماهیت علف هرز دارند و هر جایی روییده شود علف هرز است. اما بعضی دیگر فقط در مکان های خاصی است که علف هرز هستند. به عنوان مثال اگر در زمینی که کشت گندم انجام می شود جو بروید این گیاه علف هرز محسوب می شود.
برای خرید سموم کشاورزی برای مبارزه با علف های هرز اینجا را کلیک کنید.

خسارات وارد شده توسط علف هرز

در زمین های کشاورزی هر ساله علف های هرز به عنوان یکی از مهم ترین آفات کشاورزی شناخته شده است. چرا که این علف ها میتوانند خسارات جبران نا پذیری را برای طول کشت کشاورزان ایجاد کنند. از جمله خسارات وارد شده به گیاهان میتواند موارد زیر باشد:
•    رقابت با گیاه اصلی در جذب کود و آب 
•    تشدید آفات و امراض بدین گونه که علف های هرز میزبانهای خوبی برای آفات هستند
•    گاها علف های هرز دارای مواد سمی هستند که برای انسان و دام خطرناک است
•    افزایش هزینه ی تولید 
•    در گونه هایی از علف های هرز مرگ گیاه اصلی را شاهد هستیم

علل پیدایش علفهای هرز در زمین

پیدایش علف های هرز در زمین علل مختلفی میتواند داشته باشد که این امر غیر قابل اجتناب است. ما هرگز نخواهیم توانست از ورود بذر علفهای هرز به زمین های خود جلوگیری کنیم. تخم علفهای هرز ممکن است از طریق پرندگان یا حیوانات یا خود انسان جا به جا شود. یا ممکن است از طریق باد و طوفان به زمین ما بیایند و یا اصلا از قبل در زمین ما بوده باشند. گاها بعضی از تخم ها میتوانند تا 20 سال در زمین بدون فعالیت باقی بمانند. 
قبلا در مقاله ای به عنوان معایب استفاده از کود حیوانی در مورد اینکه چگونه کود های حیوانی میتوانند به افزایش علفهای هرز کمک کنند توضیح داده بودیم که در آزمایشی که از یک محقق آمریکایی منتشر شد، در یک کیلو کود حیوانی بیشتر از 40 نوع بذر علف به وفور پیدا شده است. پس استفاده از کود های حیوانی میتواند زمین کشاورزی ما را تبدیل به یک پرورشگاه برای علفهای هرز تبدیل کند.
از جمله علل ایجاد علف های هرز میتوان به آلوده بودن ادوات و ماشین آلات کشاورزی اشاره کرد. در زمین هایی که از ماشین های اجاره ای استفاده می کنند افزایش علف های هرز به صورت 100 در صدی خواهد بود. حد الامکان با تمیز کردن ماشین آلات کشاورزی قبل و بعد از کار با آنها تا میزان زیادی از ورود علفهای هرز به باغات و زمین های زراعی جلوگیری میشود.

پیشگیری از علف های هرز

ما به وسیله ی رعایت کردن برخی نکات میتوانیم قبل از هر اقدامی از تعداد علف های هرز د ر مزارع خود کم کنیم و این ولین قدم در مبارزه ی بیولوژیکی برای علف های هرز است.
•    استفاده از بذر های سالم و بوجاری شده که عاری از تخم علف های هرز باشند
•    در صورت استفاده از کود های دامی به  پوسیده بودن و دپو شدن کودها اطمینان داشته باشیم
•    جلوگیری از به گل نشستن علفهای هرز
•    تمیز کردن جوی های آبیاری . از طریق کانالهای آبیاری هر ساله مقادیر زیادی از علفهای هرز جا به جا میشوند
•    تمیز کردن ماشین آلات و ادوات کشاورزی

مبارزه با علف های هرز

در میبارزه با علف های هرز از روش های شیمیایی به صورت گسترده استفاده میشود که هزینه های بسیار زیادی را هم برای کشاورزان دارد در کنار روش های شیمیایی میتوانیم از روش های مکانیکی نیز استفاده کنیم تا از تعداد علفهای هرز کم کنیم. ضمنا استفادده از روش مکانیکی به تنهایی کفایت نمیکند.
هر ساله در امریکا در حدود 6.2 میلیارد دلار صرف مبارزه با علف ها میشود که در این میان مبلغ 3.6 میلیارد دلار صرف خرید حدودا 200 میلیون کیلو گرم سموم مختلف علف کش می شود. همچنین در امریکا در حدود 50 در صد شخم زدن ها با هدف مبارزه با علف های هرز صورت میگیرد.
همان گونه که گفته شد مبارزه با علف های هرز به دو صورت انجام میشود
•    مکانیکی یا فزیکی
•    روش مبارزه شیمیایی

روش فیزیکی یا مکانیکی

الف) شخم زدن

مهمترین روش مبارزه ی فزیکی برای علفهای هرز شخم زدن زمین کشاورزی است . عمل شخم زدن به زیرو رو کردن خاک به عمق مشخصی می گویند. هدف از انجام شخم در زمین های کشاورزی برای مبارزه با علف های هرز به 2 صورت است
1.    قطع کردن و زیر خاک کردن اندام قطع شده 
2.    اوردن بذر علفهای هرز از زیر خاک به سطح خاک به منظور قطع دباره در شخم دوم
شخم زدن باعث قطع کردن و تکه تکه کردن اندام های گیاهان درون زمین می باشد و همچنین باعث میشود اندام های باقی مانده در زیر خاک فرو روند که خود باعث خشک شدن آنها میگردد. همچنین شخم زدن باعث می شود قسمت های هوایی گیاهان خزنده ی چند ساله نیز قطع شود. در هنگام شخم زدن باید توجه داشت که بهتر است سطح روی خاک خشک باشد تا اندام های بریده شده رطوبت خود را زود تر از دست بدهند. اگر سطح روی خاک خشک باشد ممکن است از شر علفهای سمج نیز خلاص شویم ولی اگر زمین خشک نباشد یا بعد از شخم زدن باران بیاید ممکن است علفهای هرز دوباره جان بگیرند و زنده شوند. 

ب) چیدن (درو کردن)

یکی از روش های ابتدایی مبارزه با علف های هرز چیدن علف ها است که امروزه نیز در سطح های کوچک از این روش استفاده میشود اما در کشت های وسیع استفاده از این روش امکان پذیر نیست. در این روش باید دقت داشت که اندام های زیرین علف هرز کاملا از خاک خارج شود تا از دباره جوانه زنی انها اجتناب شود. ضمنا علفهای هرز را باید قبل از گلدهی چید تا بدین وسیله از تولید بذر آنها جلوگیری به عمل بیاید.
در نوع علف های چندت ساله چیدن آنها باعث تولید دباره ی آنها شده در این نوع علف ها به علت داشتن ریشه های بسیار طویل در خاک چیدن این علف ها به صورت کامل نمیتواند انجام شود اما هدف از چیدن انها جلوگیری از عمل سنتز مواد غذایی است در این صورت این علف ها ممکن است در دراز مدت بر اثر تحلیل رفتن و گرسنگی از بین بروند. در نتیجه چیدن اندام های هوایی کوجب تحلیل رفتن مواد ذخیره ای اندامهای زیر زمینی گردیده و گیاه از بین خواهد رفت. این عمل اصطلاحا گرسنگی اجباری می شود.

ج) وجین کردن

وجین کردن یکی از ساده ترین و قدیمی ترین روش های مبارزه با علف های هرز است . در مرحله ی قبل از تولید دانه در کشاورزی هایی با وسعت کم و فشرده بهترین روش برای مبارزه با علف های هرز یک ساله و دو ساله، وجین دستی بر روی ردیف های کاشت توسط بیلچه و بیل است. 
در مورد علف های هرز چند ساله وجین به علت اینکه قسمت های عمده ی این علف در زیر خاک قرار دارند باید در چند نوبت به فاصله ی 15 الی 20 روز انجام شود.
وجین به دو صورت ادوات دستی که شامل بیل، بیلچه و فوکا است و ادوات موتوری که شامل کولتیواتور، روتیواتور، هرس دندانه فنری انجام میگیرد.

د) سوزاندن

معمولا سوزاندن در زمین هایی انجام میشود که بدون زراعت برای مدتی رها شده اند. به اصطلاح علمی آیش شده باشند. علاوه بر گیاهان اضافی در زمین و علف های هرز، تخم علف ها و حشرات داخل خاک و قارچ ها نیز به علت وجود گرمای زیاد میمیرند.
این روش که در اراضی بلامصرف کنار جاده ها، بستر نهر ها و مزارع دور از دهات ها از موثر ترین روش های مبارزه با علف هرز است. بیشترین کاربرد این روش در مزارع پنبه است.

معایب کنترل فیزیکی و مکانیکی

در این بین استفاده از این روش ها نیز معایبی را دارد که به اختصار توضیح میدهیم:
•    در مورد استفاده از ادواتی مانند گاو آهن برگردان که باعث از بین بردن پوشش گیاهی و سست کردن لایه سطحی خاک می شود، به فرسایش آبی و بادی بخصوص در زمین های شیب دار کمک میکند.
•    بدلیل بهبود در تهویه خاک و تجزیه آلی تلفات ماده آلی در خاک افزایش می یابد.
•    در مورد استفاده از کلتیواتور می توان گفت که همراه با علف های هرز ریشه ی برخی از گیاهان نیز قطع میشود
•    در مورد علف های هرز چند ساله به دلیل تکه تکه شدن آنها ممکن است در روش های فزیکی و مکانیکی این تکه ها جابه جا شوند و در جای دیگر برویند

روش شیمیایی 

مبارزه با علف های هرز بعد دیگری دارد که ما بر این باور هستیم که هر دو روش باید در کنار هم برای مبارزه با علف های هرز به کار گرفته شود. روش دوم که روش شیمیایی است مبارزه با علفهای هرز از طریق سموم شیمیایی است. این سموم به اصطلاح علف کش گفته می شود
علف کش ها به صورت بسیار گسترده در بازار تجاری به وفور یافت میشوند که گونه های متفاوتی دارند که در ادامه به صورت خلاصه توضیح داده خواهد شد.
در ابتدا باید گفت که مبارزه با روش شیمیایی با دو دسته ی عمده از علف کش ها انجام میگیرد
1.    علف کش های پیش رویشی
2.    علف کش های پس رویشی

الف) علف کش های پیش رویشی

این روش یکی از متداول ترین و بهترین روش های علف کشی شیمیایی است که بسیار مقرون به صرفه است. بدین صورت که از این روش زمانی می توان استفاده کرد که علف های هرز هنوز جوانه زنی نکرده اند. 
در این روش ما میتوانیم قدرت جوانه زنی بذر در خاک رو متوقف کنیم به این صورت که با استفاده از سموم خاصی زمین کشاورزی را به مدت 6 ماه یا بیشتر عقیم میکنیم. نکته ای که در این مورد باید بدانیم این است که در صورت استفاده از این سم هیچ بذری دیگر در زمین جوانه نمیزند پس کشاورزان باید در زمین های سبزی کاری و صیفی کاری از روش انتقال نشا برای کاشت استفاده کنند. در باغات میوه نیز استفاده از این روش هیچ مشکلی را پیش نخواهد آورد و خیال شما را ماه ها از علف های هرز راحت میکند. در مورد استفاده از این روش باید توجه داشت که این روش باید در زمین شخم زده عاری از محصول اصلی باشد.
علف کش پیشنهادی برای این روش سم ترفلان یا تریفلان است که به صورت مایع و زرد رنگ است همچنین این سم به بذر کش نیز معروف میباشد. مقدار استفاده از این علف کش 1.5 الی 2.5 .لیتر در هکتار است و کشاورزان میتوانند از روش اسپری روی خاک و یا غرقاب کردن سم در زمین کشاورزی استفاده کنند.
البته سم دیگری در بازار تجاری موجود میباشد که شما میتوانید از آن پس از کاشت بذر گیاه اصلی و قبل از سبز شدن استفاده کنید که به این سم داکتان گفته می شود. این سم به صورت پودر است و به علف کش پیاز معروف است. از این علف کش معمولا در فضا باز استفاده می شود. میزان مصرف داکتان 2 کیلو در هکتار است. 
در بین این دو سم استفاده از سم ترفلان یا تریفلان رایج تر است.

ب) علف کش های پس رویشی

علف کش های پس رویشی به گونه های متفاوت و بسیار زیادی نیز در بازار هستند که ما به معروف ترین ها و بهترین های بازار ایران اشاره خواهیم کرد. ابتدا باید بگوییم که علف کش های پس رویشی برای زمانی هستند که علف ها سبز شده و ما باید با آنها مبارزه کنیم این علف کش ها به صورت های تماسی یا سطحی که خود دو گونه ی عمومی و خصوصی است و سیستماتیک یا نفوذی موجود می باشند.
در علف کش های تماسی علف ها فقط از جایی خشک میشوند که سمپاشی شده اند یعنی سم باید به تمام بافت سبز علف برخورد کند. عملکرد این سم باعث کاهش سبزینگی برگ شده و گیاه را خشک میکند. اما ریشه در داخل خاک فعال است و پس از مدتی دباره سبز خواهد شد، استفاده از این علف کش ها عمومی بوده و برای همه نوع علف استفاده  میشود، همچنین برخورد این علف با هر چیز سبزی باعث خشک شدن آن میشود، برگهای سبز صیفی جات و سبزی جات و همچنین درختان نیز در صورت برخورد با این سم خشک خواهند شد. در نوع تخصصی این علف کش ها عملکرد سموم فقط بر روی نوع خاصی از علف ها خواهد بود.

•    علف کش تماسی عمومی 

برای از بین بردن همه ی انواع علف های سبز به صورت سطحی می باشد. در این نوع سم پاشی همه ی اندام های علف باید سم پاشی شود. اثر گذاری این نوع سموم بسیار سریع است . از محبوب ترین سموم علف کش های عمومی میتوان به پاراگوات اشاره کرد.

•    علف کش های اختصاصی 

علف کش های اختصاصی برای از بین بردن انواع خاصی از علف ها است که به دو دسته ی تیز برگ و پهن برگ میتوان اشاره کرد. هدف از انتخاب این سموم این است که در استفاده از سموم عمومی در میان بوته های کشاورزی ما گیاه اصلی را نیز خشک میکنیم. در این صورت برای استفاده در میان بوته های اصلی که دارای برگ های پهن هستند و علف ها باریک برگ هستند ما از علف کش های تیز برگ استفاده میکنیم و برای گیاهان اصلی که دارای برگ تیز هستند و علف های پهن برگ از علف کش های پهن برگ استفاده میکنیم.
البته انواع سموم تخصصی بسیار زیاد است و برای علف های پهن برگ در میان بوته های برگ پهن و برای علف های تیز برگ در میان بوته های تیز برگ نیز سمومی اختراع شده است.

•    علف کش های تماسی سیستماتیک یا نفوذی

استفاده از این سموم در مبارزه با علف ها بسیار رایج است و نحوه ی عملکرد این گیاه بدین صورت است که بعد از سمپاشی از طریق منافذ برگ به داخل برگ نفوذ کرده و خود را به سیستم ریشه می رساند و گیاه را بعد از مدت 10 الی 21 روز خشک میکند. از این علف کش برای از بین بردن علف های هرز سمج مانند مرغ تلخه بیان، شیرین بیان و پیچک صحرایی استفاده میشود.
از معروف ترین علف کش های نفوذی می توان به سم رانداب یا گلایفوزیت اشاره کرد. این سم در بازار های تجاری به اسم های گلایفوسیت یا گلیفوسیت نیز شناخته می شوند. میزان مصرف این سم 5 الی 10 لیتر در هزار برای سمپاشی است.
نکته در مورد سمپاشی کردن علف های هرز باید مراقب بود که به هیچ عنوان در استفاده از سموم عمومی تماسی و نفوذی سم با برگ محصولات برخورد نکند. در باغات میوه در صورت استفاده از سموم نفوذی باید مراقب پا جوش ها بود چرا که بر خورد با یک قسمت کوچک از برگ باعث آلوده شدن کل محصول می شود.
نکته ی دیگر در مورد سمپاشی که باید رعایت شود این است که شما باید نازل سمپاش را به صورت مه پاش قرار دهید و از سمپاشی در روز های ابری و بارانی خودداری کنید چرا که ممکن است باران سموم را بشوید. همچنین وزش باد باعث میشود سموم بر روی گیاهانی بنشیند که ما انتظارش را نداریم پس سمپاشی در روز های طوفانی و بادی نیز ممنوع است.