کاشت، داشت و برداشت اسفناج

کاشت، داشت و برداشت اسفناج
    

اسفناج با نام علمی Spinacia oleracea  از گیاهان بومی ایران است که امروزه کشت و پرورش آن در تمام نقاط جهان انجام میشود.
اسفناج گیاهیست یک ساله، دو پایه، روز بلند، گلدار با ساقه و برگهای لطیف که به صورت خام یا پخته مورد استفاده قرار میگیرد.
اسفناج محصول فصل خنک است که میتواند تا دمای منفی 7- درجه سانتیگراد را تحمل کند. کشت اسفناج در مناطق گرمسیر در پاییز و در مناطق سردسیر در اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام میشود. گرم شدن هوا همراه با طول روز بلند میتواند منجر به گل دادن اسفناج شود که از کیفیت محصول میکاهد. دمای پایین تر از حد نیز باعث افزایش ضخامت برگ میگردد؛ ولی از اندازه، لطافت و نرمی برگ میکاهد.
 

ارزش غذایی اسفناج

اسفناج جزء سبزیجات کم کالری محسوب می شود که میتواند باعث کاهش فشار خون، سلامت استخوان ها، تنظیم میزان قند خون، حفاظت از پوست، مو و بینایی شود. اسفناج دارای ویتامین A، B2، B6، C، D، K، E و حاوی منگنز، روی، سلنیوم، بتا کاروتن می باشد. 
 

خاک مناسب کاشت اسفناج

اسفناج در هر خاکی قابلیت کشت و کار دارد ولی در خاک شنی لومی رشد بهتری خواهد داشت. باید به این نکته توجه کرد که کشت در خاک های خیلی سنگین یا خیلی سبک میتواند منجر به رشد کم و کاهش محصول شود. 
 

کود مخصوص اسفناج

بهتر است کمی قبل از کشت اسفناج، ترکیبی از کمپوست و کود با خاک مخلوط شود .
از آن جهت که اسفناج یک سبزی برگساره ای است؛ کود حاوی نیتروژن میتواند با افزایش سطح برگ و اندام رویشی گیاه باعث بالا رفتن راندمان محصول در شرایط مساعد گردد. 
استفاده از کودهای نیترات بالا بر روی بستر خاکی میتواند باعث بالا رفتن بیش از حد شوری (EC) و اسیدیته(PH)  خاک شود. محلولپاشی میتواند از بروز چنین مشکلی جلوگیری کند. استفاده از کود N-EXTRA سی درصد یا HORTI GROW   30-20-10 به صورت محلول پاشی توصیه میگردد.

در کشت ارگانیک، استفاده از کود و سم به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد؛ یا در برخی موارد اصلا مورد استفاده قرار نمی¬گیرند. برای کشت اسفناج ارگانیک استفاده از کودهای آلی که دارای مقدار بالاتر از معمول نیتروژن باشد توصیه می¬شود. استفاده از ورمی¬کمپوست، کود مرغی، اسیدهای آمینه، هیومیک اسید و جلبک دریایی می¬تواند در کشت ارگانیک اسفناج به شما کمک کند.  

آبیاری اسفناج

به دلیل رشد اسفناج در هوای سرد و معتدل، میزان تبخیر سطح برگ گیاه کاهش پیدا می¬کند ولی آبیاری مناسب میتواند به رشد بهتر و کامل شدن سریعتر دوره کشت کمک کند.
باید توجه داشت که مرحله جوانه زنی اسفناج یکی از مراحلی است که نیاز به رطوبت بالا دارد.
اسفناج برای رشد بهتر نیاز به نور بسیار زیادی دارد.
 

زمان برداشت اسفناج 

زمانی که اسفناج به مرحله 5-6 برگی رسید، برداشت انجام میشود. قبل از برداشت محصول زمین را آبیاری کرده پس از کم شدن رطوبت اضافی، اسفناج را به صورت کامل، همراه با ریشه از خاک خارج کرده و به بازار عرضه میکنیم.
 

کاشت اسفناج در خانه

برای کشت اسفناج در خانه انتخاب بستر کاشت مناسب ضروریست. اسفناج را میتوان در هر سایز از گلدان کشت کرد ولی باید خاک غنی از مواد آلی باشد تا بستر مناسبی برای رشد گیاه فراهم کند. خاک باغچه همراه با ورمی کمپوست یا کود دامی پوسیده میتواند به رشد اسفناج کمک کند.

بذر اسفناج را بر روی سطح خاک ریخته سپس روی آن را با یک سانتی متر ورمی کمپوست یا کود دامی پوسیده میپوشانیم.
آبیاری به صورت کامل انجام میشود. در هنگام آبیاری خاک سطحی و بذر نباید جا به جا شود.
گلدان را در تراس یا مکانی که نور کافی دارد قرار میدهیم. برای جلوگیری از تبخیر آب میتوانیم سطح گلدان را با پلاستیک شفاف پوشانده و برای تهویه چند سوراخ بر سطح ایجاد میکنیم. پس از گذشت یک هفته الی ده روز جوانه های اسفناج از سطح خاک خارج میشود. در این مرحله پوشش پلاستیکی را برمیداریم. به آبیاری مناسب گلدان توجه کنید. برای رشد بهتر اسفناج میتوانید از کودهای ازته استفاده کنید. پس از حدود 5 الی 6 هفته میتوانید اسفناج خود را برداشت کنید.
 

آفات و بیماری اسفناج

از بیماریهای رایج اسفناج میتوان به ویروس موزاییک خیار، سفیدک داخلی، پوسیدگی سفید، بیماری آنتراکنوز، بیماری پژمردگی فوزاریومی، بیماری پیتیوم، لکه برگی کلادوسپوریومی اشاره کرد.

شته ها، مگس سفید گلخانه و کنه ها از آفات مهم اسفناج محسوب میشود.