0
هر آنچه در مورد کود آهن باید بدانید

هر آنچه در مورد کود آهن باید بدانید

شنبه 8 تیر 1398
| 8461

معرفی کود آهن

در تعریف علمی، کود به هر گونه ماده ی آلی، معدنی یا بیولوژیکی اطلاق می شود که حاوی عناصر غذایی بوده و سبب افزایش حاصلخیزی خاک شده و همچنین با کمک تیمار گیاهی می تواند عملکرد کیفی و کمّی محصول را افزایش دهد. از این رو کودها به سه دسته ی شیمیایی، آلی و زیستی تقسیم می شوند که نوع شیمیایی از نظر داشتن عناصر پرمصرف یا کم مصرف گیاه، خود به دو دسته ی مجزای ماکرو اِلِمنت و میکرو المنت تقسیم می گردد. کود آهن از این حیث در دسته ی کودهای شیمیایی میکرو المنت قرار می گیرد.

انواع کود آهن

کود آهن جزء کودهای عناصر کم مصرف محسوب می گردد. در نواحی که خاک خشکی دارند کمبود عناصری مثل آهن محتمل است. نکته ی مهم در مورد کودهای عناصر کم مصرف این است که مرز بین مقدار صحیح جهت استفاده و مقدار مسمومیت زا بسیار نزدیک به هم می باشد. از طرفی چون این نوع کودها حاوی عناصر کاتیونی بوده و توسط خاک تثبیت می شوند لذا به صورت اسپری روی برگ گیاهان پاشیده می شود، بعبارتی آهن به شکل یون فِرو یا دو بار مثبت توسط گیاه جذب می گردد و از آنجایی که شرایط خاص مانند زیادی آهک، فسفر و pH سبب جذب نشدن آهن توسط گیاه یعنی تبدیل آن به یون آهن سه بار مثبت یا فریک می شوند کودهای مختلف آهن تولید شده اند تا سبب جذب آهن توسط گیاه شده و کمبود آن را برطرف سازند که شامل موارد زیر می باشند:

1-    نیترات آهن:
یکی از انواع کود آهن، که از ترکیب شدن آهن با نیتریک اسید و سپس کریستال سازی آن حاصل می گردد. این کود پس از استفاده و حل شدن در آب به سرعت به مواد تشکیل دهنده ی خود یعنی نیترات و آهن تبدیل و جذب گیاه می شود. رنگ این کود به رنگ کریستال های بنفش رنگ می باشد و در حالت مایع نیز شفاف و قرمز مایل به قهوه ای است. محلول این کود را می توان با محلول های آمونیوم نیترات، کلسیم نیترات، مس نیترات، منگنز نیترات و روی نیترات ترکیب نمود تا طیفی از عناصر، در دسترس گیاه قرار گیرند.چون این نوع کود آهن، به سرعت رطوبت را به خود جذب می کند، به شکل آهن (III) نیترات 9 آبه یافت می گردد.

2-    سولفات آهن:
یکی از انواع کود آهن که به دلیل دارا بودن سولفات آهن، به آن زاج سبز نیز می گویند. از ترکیب آهن با اسید سولفوریک رقیق و سپس فیلتراسیون و خنک سازی مایع، به دست می آید. این نوع کود آهن به دو صورت موجود است که بسته به اینکه pH خاک گیاه چه میزان باشد در حالت مایع به صورت کریستال های آبی یا سبز وجود دارد، این دو نوع شامل سولفات آهن آبدار (دارای 7 مولکول آب، سبز رنگ) و خشک (مونوهیدراته، سفید رنگ) می باشد. درجه خلوص آهن محلول در آب، در نوع آبدار 18% و در نوع خشک 20% می باشد.به دلیل اینکه این نوع کود جاذب رطوبت می باشد اگر رطوبت محیطی که در آن نگهداری می گردد بیشتر باشد آن را جذب، و در غیر اینصورت آن را دفع می کند، در نتیجه نگهداری این کود بسیار مشکل بوده و همیشه باید در محیطی کاملا بسته، خشک و با دمای 15 تا 25 درجه باشد. این کود به دو صورت محلول پاشی و چالکود (جایگذاری در عمق خاک) استفاده می گردد،که در مواقع ظهور گل و اوایل تشکیل میوه، نباید از روش محلول پاشی استفاده نمود. همچنین پیشنهاد شده که جهت افزایش کارایی این نوع از کود آهن، آن را همراه با کود حیوانی بکار برد.
 
آبدار، 7 مولکول آب
2-	سولفات آهن
مونو هیدراته
سولفات آهن
  
3-    کلات آهن:
کلات از لحاظ ساختاری شامل یک هسته (عنصر مدنظر) و مولکول های بزرگ شبکه ای در اطراف آن است که از عنصر مرکزی حفاظت می کنند. از این رو کلات آهن یکی از انواع کود آهن می باشد که دلیل ساخت آن، خاک آهکی و pH خاک می باشد که آهن را به نوع غیر قابل جذب تبدیل می کند لذا از این نوع کودها جهت آهن رسانی به ریشه های گیاه به شکل آبیاری قطره ای یا آبپاشی نزدیک ریشه ی گیاه و به صورت محلول پاشی استفاده می کنند.هنگامی که آهن به شکل کلاته در می آید نسبت به فرم معمولی بسیار راحت تر و سریع تر توسط گیاه جذب می گردد. اگر بخواهیم فرم کلات آهن یا آهن کلاته را از لحاظ ساختاری بررسی کنیم شامل:
•    یون های Fe3+
•    یون های آمونیوم یا سدیم
•    کمپلکسی مانند DTPA، EDTA، EDDHA، سیتریک اسید، آمینو اسید یا هیومیک-فولویک اسید
در واقع انواع کلات های آهن از نظر داشتن نوع کمپلکس، میزان نگهداری آهن در مقابله با افزایش pH و میزان حساسیت آنها نسبت به غلظت های بالای کلسیم یا منیزیم و جایگزینی آنها با آهن داخل کلات، با یکدیگر تفاوت دارند. این کلات ها اکثرا به رنگ مشکی، پودر قهوه ای تیره یا قهوه ای کمرنگ وجود دارند.
•    کلات آهن EDTA: این ترکیب در pH پایین 6 پایدار می باشد در نتیجه استفاده از آن در خاکی که خاصیت قلیایی دارد یا به عبارتی pH آن بالای 6.5 است، بی فایده بوده و حدود 50% آهن آن بی فایده خواهد شد. همچنین در خاکی که درصد کلسیم بالایی دارد سبب جایگزینی کلسیم با آهن داخل کلات شده و در نتیجه نباید این نوع کود آهن را در چنین خاک هایی مورد استفاده قرار داد.
•    کلات آهن DTPA: این نوع کود آهن تا pH معادل با 7 پایدار است و برخلاف نوع EDTA تمایل به واکنش با کلسیم و جایگزینی آن با آهن داخل خود ندارد.
•    کلات آهن EDDHA: معمولا این نوع کود آهن تا pH معادل 11 پایدار است. و یکی از گران ترین کلات های آهن موجود است. 

نکاتی پیرامون کود آهن کلاته:

1-    جهت افزایش جذب آهن، وقتی خاک خشک می باشد اضافه کنید
2-    جهت جلوگیری از سوختگی برگ، قبل از صبح روی برگ ها بپاشید
3-    یک بار کاربرد کلات آهن EDDHA بسته به pH و میزان نشتی، تا یک ماه کافی است که بیشترین دوام را بین سایر کلات های آهن دارد
4-    کود کلات آهن را باید در جایی به دور از نور خورشید ذخیره کنید زیرا سبب تجزیه ی آن می گردد
5-    به ترتیب کلات آهن EDDHA، کلات آهن DTPA، کلات آهن EDTA، کود سولفات آهن و کود نیترات آهن بیشترین کارایی و اثربخشی را در رفع کمبود آهن گیاه دارند.
 
Fe-EDTA
Fe-EDTA
Fe-EDDHA
Fe-EDDHA
Fe-DTPA
Fe-DTPA

   
همانطور که در این مطلب مشاهده کردید، تلاش بر این بود تا به ذکر نکاتی پیرامون کود آهن و معرفی انواع کود آهن و مقایسه ی نهایی آنها بپردازیم تا کمک شایانی به افرادی که قصد خرید این نوع کود را دارند، شده باشد.

منابع:

1-    https://www.pthorticulture.com/en/training-center/benefits-of-using-iron-chelates/
2-    http://trademarknitro.com/agricultural-products/ferric-nitrate-solution
3-    https://tamadkala.com/product/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A2%D9%87%D9%86-iii-%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA-9-%D8%A2%D8%A8%D9%87/
4-    https://tehranacid.com/%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86
5-    http://www.minatajhiz.co.ir/articles/item/25-%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86/25-%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86.html
6-    https://shayankar.ir/product/speciality/%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86
7-    http://sabzinesamar.ir/-/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%87%D9%86
8-    http://www.rabo-co.com/?page_id=2067
9-    http://sinato.ir/articles/%DA%A9%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C/%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86-%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F
10-    https://www.smart-fertilizer.com/articles/iron
11-    https://plantcaretoday.com/chelated-iron.html
12-    http://palayeshcood.com/product/%DA%A9%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86-6-%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-special-iron-chelate-6-eddha
13-    https://www.greenhousegrower.com/production/fertilization/understanding-plant-nutrition-fertilizers-and-micronutrients/
14-    https://www.keshavarzionline.com/shop/product/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%B9-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%87%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%87%D9%86/
15-    http://palayeshcood.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D9%88%D8%AF/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%87%D9%86.html
16-    http://www.organicfarmstore.ir/1396/07/11/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%87%D9%86/
17-    https://gahanefanavary3.persianblog.ir/L8ryRMDYEJhO8KkYMmp3-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D9%88%D8%AF
18-    http://www.icmd.ir/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/23-%D9%86%D9%82%D8%B4-%DA%A9%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B2%D8%AA.html
 
مقالات مرتبط
  • نظرات کاربران
  • ارسال نظر
اولین نظر را شما ثبت نمایید